Idaho’da 1 Temmuz 2024’te yürürlüğe giren HB 710 yasa tasarısı, 18 yaş altındaki bireylerin “zararlı” kabul edilen kitaplara erişimini yasakladı. Bu yasak kapsamında, Toni Morrison, Margaret Atwood ve George R.R. Martin gibi ünlü yazarların eserlerinin yanı sıra birçok klasik ve çağdaş kitap, okul ve halk kütüphanelerinden kaldırılıyor.
Yayınevleri ve Yazarlar, HB 710 Yasasına Karşı Davalık Oldu
Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük beş yayınevi (Penguin Random House, Hachette Book Group, HarperCollins Publishers, Macmillan Publishers ve Simon & Schuster), HB 710 yasasına karşı dava açtıklarını duyurdu. Yayınevleri, yasa tasarısının halk ve okul kütüphanelerindeki kitapları kısıtladığını ve ifade özgürlüğünü ihlal ettiğini belirtiyor. Yasa, sadece çağdaş eserleri değil, edebi klasikleri ve eğitici kitapları da hedef alıyor.
HB 710 Nedir? Kitap Yasakları ve İçerik Kısıtlamaları
HB 710, 18 yaş altındaki bireylerin, “küçükler için zararlı” olarak kabul edilen kitaplara erişimini yasaklıyor. Özellikle, cinsel içerik barındıran kitapların kütüphanelerde bulundurulması yasaklanıyor. Ancak yasa, “zararlı içerik” tanımını belirsiz bırakıyor, bu da kütüphanecileri herhangi bir kitabın içeriğiyle ilgili itirazlarla karşı karşıya bırakıyor.
Çeşitliliği Destekleyen Kitaplar da Yasaklılar Arasında
Yasa, çeşitliliği ve kapsayıcılığı kutlayan çocuk kitaplarını da yasak kapsamına alıyor. Özellikle, Alexandra Penfold ve Suzanne Kaufman’ın yazdığı All Are Welcome adlı çocuk kitabının, farklı kültürel geçmişlerden gelen çocukları tanıtmasının ardından yasaklanabileceği belirtiliyor. Kitapta, farklı aile yapıları ve kültürel çeşitlilik vurgulanıyor.
Yasa ve İfade Özgürlüğü İhlali Üzerine Hukuki Mücadele
Yayınevleri, HB 710’un yalnızca kitap yasaklarını artırmakla kalmayıp, aynı zamanda ifade özgürlüğünü kısıtladığını ve çocukların bilgiye erişim hakkını ihlal ettiğini savunarak yasal mücadele başlattı. Dava, Florida ve Iowa’daki benzer kitap yasaklarına karşı açılan davaların ardından üçüncü eyalet düzeyinde açılan dava oldu. Penguin Random House’un hukuk danışmanı Dan Novack, bu yasa ile Idaho’nun halk kütüphanelerini de etkileyen yasakları daha ileriye taşıdığını belirtti.